Wiktionary:የአይርላንድኛ ቅድመ-ታሪካዊ አመጣጥ - ሷዴሽ ዝርዝር
የአይርላንድኛ አመጣጥ ታሪክ ሷዴሽ
አርምየሷደሽ ዝርዝር፦ አማርኛ፣ ዘመናዊ አይርላንድኛ፣ ጥንታዊ አይርላንድኛ፣ ጋልኛ፣ ቅድመ-ኬልታዊ፣ ቅድመ-ህንዳውሮፓዊ፣ ኬጥኛ
ስለ «ቅድመ ሕንዳውሮፓዊ» - የ(*) ምልክት ማለት እነዚህ ቃላት ከቶ በጽሕፈት አልተዘገቡም። በቋንቋ ሊቃውንት ግመት ብቻ ናቸው። የሕንድና የአውሮፓ ሕዝብ ወላጆች በጥንት ሳይለያዩ አንድላይ የተናገሩት ቋንቋ እንደ ሆነ ይገመታል።
| ቁ#. | አማርኛ | ዘመናዊ አይርላንድኛ (~1600 ዓም-አሁን) | ጥንታዊ አይርላንድኛ (~600-900 ዓም) | ጋልኛ (~300 ዓክልበ.-400 ዓም) | ቅድመ-ከልታዊ (~800 ዓክልበ.?) | ቅድመ-ህንዳውሮፓዊ (~1100 ዓክልበ.?) | ኬጥኛ (~1700-1200 ክ.በ.) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | እኔ | mé ምየ | mé ምየ | ሚ | *ሚ | *ኤግሖም | ኡክ |
| 2 | አንተ፣ አንቺ | tú ጡ | tú ቱ | ቲ | *ቱ | *ቱሕ | ዚክ |
| 3 | እርሱ፣ እርሷ | sé ሼ | é ኤ | *ኤም | *ኤይ፣ *ኢሕ፣ *ኢድ | አስ | |
| 4 | እኛ | sinn ሽኝ | sni ስኚ | ስኒ | *ስኒስ | *ወይስ፣ *መስ | ዌስ |
| 5 | እናንተ | sibh ሽቭይ | sib ስይቭይ | *ስዊስ | *ዩስ | ሱሜስ | |
| 6 | እነሱ | siad ሺይድይ | é ኤ | *ዮይ | *ኤየስ፣ *ኢሔስ | ኤ | |
| 7 | ይህ፣ ይህች | so ሾ | so ሶ | ሲንዴ | *ሶ | *ኮሕ፣ *ኮስ፣ *ኮድ | ካስ |
| 8 | ያ፣ ያች | sin ሽኝ | sin ስኝ | ሴ፣ ሶ፣ ሳና | *ሲንዶስ | *ሶ፣ *ሴሕ፣ *ቶድ | አፓስ |
| 9 | እዚህ | anseo እኝሾ | sund ሱንድ | *ሶንዶ | ካ | ||
| 10 | እዚያ | ansin እኝሽኝ | tall ታል | *ከይ | *ታር | አፒያ | |
| 11 | ማን | ce ኬ | cia ኪያ | ፖስ | *ኴስ | *ክዊስ | ኩዊስ |
| 12 | ምን | cad é ክድዬ | cid ክድይ | *ኲድ | *ኰድ | ኩዊት | |
| 13 | የት | cá ካ | cairm | *ክዉትስ | *ክዉዼ | ኩዋፒ | |
| 14 | መቼ | cathain ክሕኝ | cuin | *ኳኖ | ኩዋፒ | ||
| 15 | እንዴት | conas ኮኝሥ | co ኮ | ማሓን | |||
| 16 | አይ... ም | ní ኚ | ní ኚ | ነ | *ነ | *ነ | ናታ |
| 17 | ሁሉ | uile እልየ | uile እልየ | ኦሎን | *ኦሎስ | *ሔሎስ | ሁማንጻ |
| 18 | ብዙ | mórán ሞራኝ | imdae እምዴ | *ኤሉ- | *ፊሉ- | *ሞኖጎስ | መኪስ |
| 19 | አንዳንድ | roinnt ርኝጥ | nach ናሕ | *ነኰስ | *ካይሎ-፣ *ሶልዎ- | ኩወስቃ | |
| 20 | ጥቂት | beagán ብየጋኝ | úathad | *ነኰስ | *ፓዋስ | ተፓወስ | |
| 21 | ሌላ | eile ኧልየ | aile ኧልየ | አሎስ | *አልዮስ | *አንተሮስ | ዳማይስ |
| 22 | አንድ | aon ኤይን | óen | *ኦይኖ | *ኦይኖስ | *ኦይኖስ | ሲያስ? |
| 23 | ሁለት | dó ዶ | dá ዳ | *ዱዊ | *ዷው | *ድዎሕ | ዳውስ |
| 24 | ሦስት | trí ጥሪ | trí ትሪ | *ትሪ- | *ትሪስ | *ትሬየስ | ቴሬስ |
| 25 | አራት | ceathair ክያሕር | cethair | ፐቷር | *ኰቷረስ | *ኰትዎረስ | መያወስ |
| 26 | አምስት | cúig ኩውግ | cóic | ፐምፔ | *ኲንኴ | *ፔንኰ | |
| 27 | ትልቅ | mór ሞር | mór ሞር | ማሮ-፣ ማጊዮ- | *ማሮስ | *ሜጎስ | ሳሊስ |
| 28 | ረጅም | fada ፋደ | fota ፎታ | ሲሮስ | *ሲሮስ | *ድሉሕጎስ | ዳሉኪስ |
| 29 | ሰፊ | leathan ልያሕን | lethan | ሊታኖስ | *ፍሊታኖስ | ፓልሒስ | |
| 30 | ወፍራም | tiubh ትዩ | tiug | *ቴጉስ | *ቴጉስ | ||
| 31 | ከባድ | trom ትሩም | trom | *ትሩሞስ | *ጐርሖስ | ናኪስ | |
| 32 | ትንሽ | beag ብዮግ | bec ብየግ | ቢኮ- | *በኮ- | *ስማሎስ | ካፒስ |
| 33 | አጭር | gearr ጋር | gerr | ቢሮ- | *ምረጉስ፣ *ስኩርቶስ | ማኒንግኩዋንጽ | |
| 34 | ጠባብ | cúng ኩንግ | cumung | *አንጉ- | *ሔንግ- | ||
| 35 | ቀጭን | tanaí ጣኒ | tanae | *ታናውዮስ | *ቴንሑስ፣ *መሕቅሮስ | ማክላንጽ | |
| 36 | ሴት | bean ብያን | ben ብየን | *በና | *ቤና | *ግዌን | ግዌናንጽ |
| 37 | ወንድ | fear ፍያር | fer ፍየር | ዊሮስ | *ዊሮስ | *ዊሕሮስ | ፐስናስ |
| 38 | ሰው | duine ድኘ | duine | ግዶኒዮስ | *ግዶኞስ | *ማኑስ | አንቱዋሐስ |
| 39 | ልጅ | leanbh ልያንቭ | lenab | *ሙስታኮስ | ፐሑስ | ሃሣስ | |
| 40 | ሚስት | bean chéile ብያን ከልየ | ben ብየን | ||||
| 41 | ባል | fear céile ፍያር ከልየ | *ፖቲስ | ፐስናስ | |||
| 42 | እናት | máthair ማሕርይ | máthir | ማቲር | *ማቲር | *ሜሕቴር | አናስ |
| 43 | አባት | athair አሕርይ | athair | አቴር | *ፋቲር | *ፕሕቴር፣ *አታ | አታስ |
| 44 | እንስሳ | ainmhí አኝቪʲ | ainmide | *ሚሎም | *ዴውሶም፣ ጐር- | ሱፓል | |
| 45 | ዓሣ | iasc ኢይሥክ | iasc | *ፌስኮስ | *ፒስኮስ | ፓርሑዋያስ | |
| 46 | ወፍ | éan ኤይን | én ኤን | ኤትኖ | *ፈትኖ | *ሔዊስ | ሱዋይስ |
| 47 | ውሻ | cú ኩ | cú ኩ | ኩኖ- | *ኩ | *ክዎ | ኩዋስ |
| 48 | ቅማል | míol cnis ምይል ክኒስ | mil ምይል | *ሉዋ | *ለውሕ | አፕኄ | |
| 49 | እባብ | nathair ናሕርይ | nathir | *ናቲር | *ሔንጒስ፣ *ነሕትር- | ኢሉያንካ | |
| 50 | ትል | cruimh | cruim | *ኲሪሚ | *ክውርሚስ | ||
| 51 | ዛፍ | crann ክራን | crann ክራን | ፕረኔ | *ኳረስኖ- | *ዶሩ | ታሩ |
| 52 | ደን | coill ካይልይ | caill | ዊዱ | ካይቶ- | ትየሣር | |
| 53 | በትር | maide | maide | *ሎርጋ | *ጋስቶ- | ፓሒን | |
| 54 | ፍሬ | toradh ጦረ | torad | *ሱቱ- | *ብለሕ-፣ *ብሩግ- | ሰሳን | |
| 55 | ዘር | síol ሺይል | síl | ሲሎ- | *ሲሎ | *ሴህምን | ዋርዋላን |
| 56 | ቅጠል | duille ድልየ | duille | ዱላ | *ዶልኛ | *ቦልሕዮም | ፓርስቱስ |
| 57 | ሥር | fréamh ፍርየቭይ | frém | *ውሪዳ | *ውሬሕድስ | ሱርካስ | |
| 58 | ቅርፊት | rúsc ሩሥክ | rúsc | ሩስካ | *ሩስክሎ- | *ቤርሕጎስ | |
| 59 | አበባ | bláth ብላ | bláth | ብላቶ- | *ብላቱ- | *ብሌሕስ | አሊል |
| 60 | ሣር | féar ፍየር | fér | *ወግሮ-፣ *ጐልታ | *ኮይኖ- | ወልኩዋንጽ፣ ኡዙሕሪስ | |
| 61 | ገመድ | téad ጥያድ | tét | *ታንቶ፣ *ሎማና | ኢሺማናስ | ||
| 62 | ቆዳ | craiceann ክራክን | croiccenn | *ክሮኬኖ | *ፐል-፣ *ትዌኮስ | ||
| 63 | ሥጋ | feoil ፍዮልይ | feoil | ኪኮ- | *ኪካ | *ሜምሶ- | |
| 64 | ደም | fuil ፍልይ | fuil | *ክሩ፣ *ዋይቶ- | *ክረው-፣ *ሄስሕር | ኧሻር | |
| 65 | አጥንት | cnámh ክናቭይ | cnáim | *ክናሚ፣ *አስኮርኑ | *ኾስት-፣ *ኮስት- | ሐስታይ | |
| 66 | ቅባት | saill ሳይልይ | blonac | ጋልባ | *ጐረድ | *ስመሩ- | ሳክኒስ |
| 67 | ዕንቁላል | ubh ኡቭ | og | *አውዮም | *ሖውዮም | ||
| 68 | ቀንድ | corn ኮርን | corn ኮርን | ካርኖን | *ኮርኑ | *ቅርኖም- | ሱርና |
| 69 | ጅራት | eireabal ርብል | erball | *ሎስቶ- | *ሎስታ | ሲሳይ | |
| 70 | ላባ | cleite ክልየጥይ | cleitte | *ፔትሕር | ፒታር | ||
| 71 | ጸጉር | folt ፎልት | folt ፎልት | ዎልቶ- | *ዎልቶስ | *ፓክስ, *ፑልሕ- | ኢሼኒስ |
| 72 | ራስ | ceann ካን | cenn | ፐኖ- | *ኰኖ- | *ካፑት | ሃርሳር |
| 73 | ጆሮ | cluas ክሉውሥ | clúas | አውሲ | *ክሎውስታ፣ *አውሶስ | *ሖውስ | ኢስታማናስ |
| 74 | ዐይን | súil ሡልይ | súil | ደርኮ | *ሉካቶ- | *ኾኲ-፣ *ኸኲ- | ሳጉዋ |
| 75 | አፍንጫ | srón ሥሮን | srón | *ስሮግና | *ስሮግና | *ኔሕስ | ቲቲታን |
| 76 | አፍ | béal ብያል | bél | ማንቶ-፣ ጌኑ | *በሎስ | *ሖሕስ- | አይስ |
| 77 | ጥርስ | déad ድዬድ | dét ድዬድ | *ዳንትስ | *ኽዶንትስ፣ *ጎምቦስ | ጋጋስ | |
| 78 | ምላስ | teanga ጥያንገ | tengae | ተንጓ | *ታንጓት- | *ድንግዌሕስ | ላላስ |
| 79 | ጥፍር | ionga ኦጘ | inga | *አንጒና | *ኽኖግሮስ | ሳንኩዋይስ | |
| 80 | እግር | cos ኮሥ | cos | ኮክሶ-፣ ትረይደ | *ትረገትስ | *ፖድስ | ፓታስ |
| 81 | ባት | cos ኮሥ | cos | ኮክሶ- | *ኮሕሳ | *ክሮክስኮ- | ኧግዱ |
| 82 | ጉልበት | glúin ግሉኝ | glún | *ግሉኖስ | *ጎኑ | ጌኑ | |
| 83 | እጅ | lámh ላቭ | lám | ላማ | *ፍላማ | *ጌስሮ-፣ *ማን- | ከሣር |
| 84 | ክንፍ | sciathán ሽክሐን | scíathán | *ፋታኒ | ፓታር | ||
| 85 | ሆድ | bolg ቦልክ | bolg | *ቦልጎ- | *ኡደሮ-፣ *ብረውሶስ | ሳርሁዋንጽ | |
| 86 | አንጀት | inní እኚ | cáelán | *ኤሕተር- | ጋራተስ | ||
| 87 | አንገት | muineál ምናል | muinél | ማን- | *ሞኒ- | *ክኖግ-፣ *ኰሎ- | ኩዋታር |
| 88 | ጀርባ | droim ድሪምይ | druimm | *ከብኖ- | ኢስኪስ | ||
| 89 | ጡት፣ ደረት | cíoch ኪይኽ | cích ቂኽ | ብሩኒዮ | *ብሩሶን፣ *ኪካ | *ፕስቴን | ታካኒ፣ ቴታን |
| 90 | ልብ | croí ክሪ | cride | ክሪዲዮ | *ክሪድዮም | *ኬርዲስ | ካርዲ |
| 91 | ጉበት | ae ኤ | óa | *አውቭ- | *የሕኲር፣ ሔንትሮም | ሊሢ | |
| 92 | ጠጣ | ól ኦል | ól ibid ኦል፣ እቭዪዝይ | *ኢብ- | *ፎቲዮ *ፊቦ- | *ፐኺ-፣ *ሔጒ- | ኤኩ- |
| 93 | በላ | ith እሕ | ithid ኢስዪዝይ | ደፕሮ- | *ፊት- | *ሔድ- *ፐይት- | ኤድ- |
| 94 | ነከሰ | bain greim as | benaid, greimm | *ክናዮ- | *ጒሩግ-፣ *ስመርድ- | ዋክ- | |
| 95 | ጠባ | súigh ሡግ | súigid | *ሱግ- | *ሱግ- | ኡህ- | |
| 96 | ተፋ | caith seile | do·beir saile | *ስፐው- | አላፓህ- | ||
| 97 | አስታወከ | aisig አሽግ | sceid | *ስኪዮ- | *ወም-፣ *ሕረውግ- | ||
| 98 | ነፋ | séid ሼድይ | séitid | *ስዊዝዶ- | *ዋት-፣ *ሕወሕ- | ፓራይ- | |
| 99 | ተነፈሰ | análaigh | do·beir anál | *አናል- | ሔንሕ-፣ *ፕነው- | ||
| 100 | ሳቀ | déan gáire | gáirid | *ሷርዮ- | *ክለክ- | ሐሐርስ- | |
| 101 | አየ | feic ፍየክ | adcí አዝ/u>ቂ | ፒሥ- | *ወሎ- | *ሰኲ-፣ *ወይድ- | ሳጉዋይ-፣ አውስ- |
| 102 | ሰማ | cluin ክልኝ | ro·cluinethar | ክሉዊዮ- | *ክለዎ-፣ ክሊኖ- | *ሔክሖውስየ-፣ *ክለው- | ኢስትማስ- |
| 103 | አወቀ | tá a fhios ag . | at·tá a ḟis oc | *ዊድ- | *ዊንዶ- | *ግነኽ-፣ *ወይድ- | ሳክ- |
| 104 | አሠበ | smaoinigh | smúainid | *አምቢራዲ | *ቶንግ-፣ *መን- | ||
| 105 | አሽተተ | bolaigh | boltaigidir | *ቡላቶ- | *ኸድ- | ||
| 106 | ፈራ | eagla a bheith ort | ad·ágathar | *ኦብኖ- | *ፐርክ- | ናሕ- | |
| 107 | አንቀላፋ | codail ኮድልይ | con·tuili | ኩፍስኮ - | *ስወፕ-፣ *ድረም- | ሱፕ- | |
| 108 | ኖረ | bí beo | at·tá beó | *ቢዎ- | *ጐይዂ- | ሁዊስ- | |
| 109 | ሞተ | faigh bás | fo·gaib bás | *ባዮ- | *ዼው-፣ *መር- | አክ- | |
| 110 | ገደለ | marbhaigh | marbaid ማርቪዝይ፣ gonaid, oirgid | ኦርገ- | *ጓኖ- | *ጐን- | ኰን- |
| 111 | ተዋጋ | troid | fichid | *ዊኮ- | ሁላይ-፣ ዛሒያ- | ||
| 112 | አደነ | seilg | ad·claid, do·seinn | *ሴልጋ | ሁርና- | ||
| 113 | መታ | buail ቡውልይ | búailid፣ benaid ብየኒዝይ | *ቢና- | *ፕለሕክ- | ዋልህ- | |
| 114 | ቈረጠ | gearr ጋር | gerraid | *ስኪዮ- | *ከሒድ-፣ *ስከል-፣ *ሰክ- | ቱሑስ- | |
| 115 | ሠነጠቀ | scoilt | dlongid | *ድሎንጎ- | *ግለውብ-፣ *ስከይ- | ሳራ- | |
| 116 | ወጋ | rop ሮፕ | cailgid, tollaid | *ስተይግ- | ኢስካሪ | ||
| 117 | ጫረ | tochais ጦሕሽ | tochasaid | *ራዝዶ- | *ገረድ-፣ ስክረይብ- | ጉልስ- | |
| 118 | ቆፈረ | tochail ጦሕልይ | claidid ክላዝዪዝይ | *ክላዶ | *ዼይጒ-፣* ዸልብ- | ፓዳይ | |
| 119 | ዋኘ | snámh | snáïd | *ስና- | *ኔሑ- | ||
| 120 | በረረ | eitil | fo·luathar | *ፌቶ | *ፕለውክ- | ፒዳይ | |
| 121 | ተራመደ | siúil ሹልይ | siblaid | *ከንጎ- | *ገንግ-፣ *ግረዽ- ጒምስኬ- | ቲያ- | |
| 122 | መጣ | tar ጣር | doicc ዶሕዪግይ | *ጐም-፣ *ጐሕ- | ኡዋ- | ||
| 123 | ተኛ | luigh ልሕ | laigid | *ሌጎ- | *ለግ- | ኪ- | |
| 124 | ተቀመጠ | suigh ሥሕ | saidid | *ሴድ- | *ሴዶ- | *ሰድ- | አሰስ- |
| 125 | ቆመ | seas ሻሥ | do·airissedar | *ሲስታ- | *ስተሕ- | አር- | |
| 126 | ዞረ | cas ካሥ | sóïd | *ሱዎ- | *ተርሕ-፣ *ወርት- | ወህ- | |
| 127 | ወደቀ | tit ጥይጥ | do·tuit | ኪዮ- | *ፖል-፣ *ካድ- | ማውስ- | |
| 128 | ሰጠ | tabhair ጣውርይ | do·beir | *ደ- | *ዳ- | *ደኽ- | ፓይ- |
| 129 | ያዘ | coinnigh | gaibid | *ደልጎ- | *ሰግ-፣ *ከህፕ- | ሃር- | |
| 130 | ጨመቀ | fáisc | fáiscid | ታማስ-፣ ወሱሪያ- | |||
| 131 | ፈተገ | cuimil ክምይልይ | con·meil | *መልሕ- *ተር- | ሳክሩ- | ||
| 132 | አጠበ | nigh ኝሕ | nigid | ኒግዮ- | *ለኊ-፣ *ነይጒ- | ዋርፕ- | |
| 133 | አበሰ | cuimil ክምይልይ | አንስ- | ||||
| 134 | ሳበ፣ ጐተተ | tarraing ጣርን | do·srenga, srengaid | *ዽረግ- | ህዊቲያ- | ||
| 135 | ገፋ | brúigh | ad·aig | *ፐርቲ | *ስከውብ-፣ *ስኩብ- | ኩዋስ- | |
| 136 | ጣለ | caith ካሕ | caithid | *ካትዮ- | *ስመይት- | ፐሢያ- | |
| 137 | አሠረ | ceangail | con·rig, sníid, cenglaid | *ዌዶ | *በንዽ-፣ ለይግ- | ካለሊያ- | |
| 138 | ልብስን ሰፋ | fuaigh | úaigid | *ኔዮ- | *ስዩሕ- | ||
| 139 | ቆጠረ | cuntais | rímid | *ሪማ- | *ረይ- | ካፑወ- | |
| 140 | አለ | abair አብርይ | as·beir አስብየርይ | *ላባሮ- | *ላባሮ | *ሰኲ፣ *ወውክ- | ቴ- |
| 141 | ዘፈነ | can ካን | canaid | *ካኖ- | *ሰንጒ-፣ *ካን- | ኢሻማይ | |
| 142 | ተጫወተ | imir | imm·beir, cluichigidir | *ኮንሪጎ፣ ኡፎሪጎ- | ዱስክ-፣ ሂንጋኒስከ- | ||
| 143 | ተንሳፈፈ | snámh | snáïd | *ፕልውቲ፣ ፕላቫቲ | *ፕለውዽ-፣ *ስሮው- | ||
| 144 | ፈሰሰ | snigh | snigid ሥኚግይዝይ | *ሊዮ- | *ፕለው- | አርስ- | |
| 145 | በረደ | reoigh | reódaid | *ፍረውሶ- | *ፕረውስ- | ኧካይ- | |
| 146 | አበጠ | at | attaid | *ስዌዶ- | ሱዋ- | ||
| 147 | ፀሐይ | grian ግሪይን | grían | *ሶኖ- | *ሳዉል | *ሶኊል | ኢስታኑስ |
| 148 | ጨረቃ | gealach ግላሕ | gelach | *ሎውክስና | *ሜሕንስ፣ *ሎውክስነሕ | አርማስ | |
| 149 | ኮከብ | réalta ረልጠ | rétglu | *ስቲር- | *ስቴራ | *ሕስቴር | ሃስቴር |
| 150 | ውኃ | uisce እሽኬ dobhar | uisce ኡሥቄ dobur | *ኡድና፣ ዱብሮን | *ኡድስክዮም፣ *ዱብራ | *ዎድር፣ *ሔኰሕ | ዋታር |
| 151 | ዝናብ | báisteach fearthainn ባሽጥኽ፣ ፍያርሕኝ | flechud | *ዎልኮ-፣ *ግላዋ- | ሄውስ | ||
| 152 | ወንዝ | abhainn እዉኝ | aub አውቭ | አቦና | *አቡ፣ *አቦና | *ሔፕ- | ሃፓስ |
| 153 | ሐይቅ | linn loch ልይኝ፣ ላኽ | linn loch | ሎኩ | *ሊና | *ላኩ-፣ *ሔጌሮ- | ሉሊስ |
| 154 | ባሕር | muir | muir | ሞሬ | *ሞሪ | *ስሔይዎ-፣ *ሞሪ | አሩናስ |
| 155 | ጨው | salann | salann | *ሳላኖ- | *ሴሕልስ | ||
| 156 | ድንጋይ | cloch ክሎኽ | cloch ክሎኽ | አካውኖን | *ማጊኖ- | *ሔክሞን | ፓሢላስ |
| 157 | አሸዋ | gaineamh ጋኝቭ | gainem | *ግራዋ | *ሳምሕዾስ | ||
| 158 | አቧራ | deannach | lúaithred | *ፐሕርስ- | |||
| 159 | መሬት | talamh ጣልቭ | talam | ታላሞ- | *ታላሙ | *ዼጎም፣ *ሔር- | ተካን |
| 160 | ደመና | scamall፣ néal | nél | *ኔቦስ | አልፓስ | ||
| 161 | ጉም | ceo ጾ | ceó | *ኪዎ- | *ሕሚግለሕ፣ *ስነውዽ- | ካማራስ | |
| 162 | ሰማይ | spéir | nem | *ኔሞስ | *ኔቦስ | ኔፒስ | |
| 163 | ንፋስ | gaoth ጌ | gáeth | *ዊንቶ- | *ሕወንትስ | ሁዋንጽ | |
| 164 | አመዳይ | sneachta ሽኛኽጠ | snechta | *ስኒጒዮ- | *ስኒጒህስ | ||
| 165 | በረዶ | oighear ዕይርይ | aig | *ያጎ | *የጊ- | *ሔይሕ-፣ *የግ- | ኧካን |
| 166 | ጢስ | deatach ድያጥኽ | dé ድየ | *ሙክ- | *ስሙኲ-፣ *ዹሕሞስ | ቱሑዊስ | |
| 167 | እሳት | tine ጥኝ | teine | *ተን- | *ተፍነት- | *ፔሑር፣ *ሔግኒስ | ፓሑር |
| 168 | አመድ | luaith | lúaith | *ሎውቱ- | *ኼስኖ-፣ *ኼሲ- | ሃስ | |
| 169 | ተቃጠለ | dóigh | bruthnaigidir, teinnid | *ዳውዮ- | *ብረው-፣ *ዸጒ-፣ *ስወል-፣ *ሔውስ- | ዋርን- | |
| 170 | መንገድ | bóthar ቦሕር | ዶሮጋ፣ ፑቲ | ሴንቱ-፣ *ካሚኖ- | *ሴንቱ | *ዌግ-፣ *ፐንት-፣ *ደርግ- | ፓልሳስ |
| 171 | ተራራ | sliabh ሽሊይቭ | sliab | በርጎና፣ ብሪጋ | *ሞኒዮ-፣ ስሌብዶስ | *ጐርኽ-፣ ሞን- | ካልማራስ |
| 172 | ቀይ | rua ሩወ | rúad | *ሮውዶስ | *ሮውዶስ | *ሕረውዾስ | ሚቲስ |
| 173 | አረንጓዴ | glas ግላሥ | glas | ግላስቱም | *ግላስቶ- | *ግሬሕ- | ኈልፒስ |
| 174 | ቢጫ | buí ቢ | buide | *ሜሊኖ- | *ቦድዮ-፣ *ሜሊኖስ | *ገልሕዎስ፣ *ከንህኮስ | ሐሕላዋንጽ |
| 175 | ነጭ | fionn, bán ባን | finn, ban | ዊንዶስ | *ጒንዶስ፣ *ባኖስ | *ሔልቦስ | ሃርኪስ |
| 176 | ጥቁር | dubh ዱው | dub | ዱቡ | *ዱቡስ | *ስዎርዶስ፣ *ሔምስ- | ዳንኩይስ |
| 177 | ሌሊት | oíche ኢሕዕ | adaig | *ኖኽት | *ኖኽስ | *ኖኲትስ | ኢስፓንጽ |
| 178 | ቀን | lá ላ | día | *ዲው | *ዲዮስ | *ሔግ-፣ *ደይን- | ሲዋጽ |
| 179 | አመት | bliain ብሊይኝ | blíadain | *ብሌዳን- | *የሕር-፣ *ወት- | ወጽ | |
| 180 | ሙቅ | te ጠ | té | *ተሢ- | *ተፍስሚ- | *ጐርም- *ተፕ- | አንጽ |
| 181 | ቅዝቃዛ | fuar ፉውር | úar | ኦውግሮ- | *ኦውግሮስ | *ጌልዶስ | ኤኩናስ |
| 182 | ሙሉ | lán ላን | lán ላን | ላኖ- | *ፍላኖስ | *ፕልሕኖስ | ሱዋንጽ |
| 183 | አዲስ | nua ኑወ | núa | ኖውዮስ | *ኖውዮስ | *ኔዎስ | ኔዋስ |
| 184 | አሮጌ | sean ሻን | sen | *ሴኖስ | *ሴኖስ | *ሰንሖ- | ሚያህዋንጽ |
| 185 | ጥሩ | maith ማሕ | dag | ዳጎስ፣ ማቱ- | *ዳጎስ፣ *ማቲስ | *በድ-፣ *ሕሱ- | አሡስ |
| 186 | መጥፎ | olc | olc | *ድሩኮስ | *ሑፔሎስ፣ *ዱስ | ኢዳሉስ | |
| 187 | በስባሳ | bréan | brén | *ብራግኖስ | *ፑ- | ሃራንጽ | |
| 188 | እድፋም | salach ሥላኽ | salach | *ሳላኮስ | *ሳልው- | ኢስኩናንጽ | |
| 189 | ቀጥተኛ | díreach ድይርይኽ | díriuch ድይርዩኽ | *ሕረግቶስ | |||
| 190 | ክብ | cruinn | cruinn | ኩሮ- | *ክሩንዲ- | ||
| 191 | ስለታም | géar ጌር | gér | *ኦስትሩ | *ኬርቦ | *ስኬርብ-፣ *ሔክሮስ | አልፑስ |
| 192 | ደደብ | maol ሜል | máel | *ማይሎስ | አልፓንጽ | ||
| 193 | ለስላሳ | mín ሚኝ | mín | *ስሊሞኖ- | *ግላዶስ | ሚውስ | |
| 194 | እርጥብ | fliuch ፍልዮክ | fliuch ፍልዩኽ | *ውሊኰስ | *ወድ | ሁርኒያንጽ | |
| 195 | ደረቅ | tirim ጥርምይ | tírim | ታርቶ- | *ሲስኰ- | *ተርስ-፣ ስሔውሶስ | ሃታንጽ |
| 196 | ትክክለኛ | ceart ካርት | cert | *ኤፊኖ- | *ሕረግቶስ | አሳንጽ | |
| 197 | ቅርብ | cóngarach | ocus | *ኦንኮስ | ማኒንኩዋስ | ||
| 198 | ሩቅ | fada ፋደ | cían | *ኬኖ-፣ *ኰስሎ- | *ዊ | አርሃ፣ ቱዋ | |
| 199 | ቀኝ | deas ድያሥ | dess | ደክሲዎ- | *ደሕሲዎ- | *ደክስ- | ኩናስ |
| 200 | ግራ | clé ክልዬ | clé | *ክሌዮ- | *ሰውዮስ | ||
| 201 | በ... | ag | oc | *ኦንኮ | *ሓድ | ||
| 202 | በ... ውስጥ | i ኢ | i ኢ | *ኤኒ | *ሔን፣ *ሔንተር | አንዳን | |
| 203 | ከ... ጋር | le ልየ | co | *ኮም፣ *ካንታ | *ሜታ፣ *ኮም | ካቲ | |
| 204 | እና | agus አግሥ | ocus | ኤቲክ | *ኤቲ፣ *አትኴ | *-ኰ፣ *ደ | |
| 205 | ቢ... (ኖሮ) | má ማ | má ማ | *ስማ | ታኩ | ||
| 206 | በ... ምክንያት | óir ኦር | óre | ኩዊት | |||
| 207 | ስም | ainm አኝምይ | ainmm አኝምይ | አኗን | *አንማን | *ሕኖምን | ላማን |